నేడు $4.2 ట్రిలియన్ల GDPతో ఉన్న భారతదేశం, జపాన్‌ను అధిగమించి నాల్గవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా అవతరించే దిశగా ఉంది.. రాబోయే కొన్ని సంవత్సరాలలో జర్మనీని అధిగమించి మూడవ అతిపెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా అవతరిస్తుందని భావిస్తున్నారు. గత 11 సంవత్సరాలలో (2014-25) ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ నాయకత్వంలో వివిధ కోణాలలో గణనీయమైన పరివర్తన దీనికి మద్దతు ఇస్తుంది. 2014 నుండి సగటు వృద్ధి 6.4 శాతంగా ఉంది.. తాజా త్రైమాసికంలో 7.4 శాతానికి పెరిగింది. ఇది భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో స్థితిస్థాపకత.. స్థిరమైన వేగాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది. ద్రవ్యోల్బణ నిర్వహణ గణనీయంగా మెరుగుపడింది.. 2013-14లో 9.4 శాతం నుంచి నేడు 4.6 శాతానికి తగ్గింది.. ఇది గృహాలు – వ్యాపారాలకు చాలా అవసరమైన స్థిరత్వాన్ని అందిస్తుంది.
మౌలిక సదుపాయాల విస్తరణ – అభివృద్ధి
భారతదేశ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి ఈ పరివర్తనకు అత్యంత స్పష్టమైన చిహ్నాలలో ఒకటి. జాతీయ రహదారులు 2014లో 91,287 కి.మీ.ల నుంచి 2024లో 1,46,204 కి.మీ.లకు విస్తరించాయి.. నిర్మాణ వేగం రోజుకు 12 కి.మీ.ల నుంచి 34 కి.మీ.లకు పెరిగింది. చివరి మైలు కనెక్టివిటీపై ప్రాధాన్యత ఇవ్వడం వల్ల దాదాపు నాలుగు లక్షల కి.మీ. గ్రామీణ రోడ్లు నిర్మించబడ్డాయి.. గ్రామీణ భారతదేశంలోని 99 శాతం మందిని జాతీయ నెట్‌వర్క్‌లోకి తీసుకువచ్చారు.. గ్రామీణ చలనశీలత – ఆర్థిక చేరికకు మద్దతు ఇచ్చారు.
గత దశాబ్దంలో భారతదేశ రైల్వే నెట్‌వర్క్ అపూర్వమైన విస్తరణను చూసింది. మొత్తం 25,871 రూట్ కిలోమీటర్ల (RKM) కొత్త ట్రాక్‌లు వేయబడ్డాయి.. ఇది మునుపటి దశాబ్దంలో జోడించబడిన 14,985 RKM కంటే చాలా ఎక్కువ. భారతదేశం ఇప్పుడు లోకోమోటివ్ తయారీలో ప్రపంచంలోనే అగ్రగామిగా ఉంది. 2024-25లో 1,681 లోకోమోటివ్‌లను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది US, యూరప్ – జపాన్‌ల సంయుక్త ఉత్పత్తి కంటే ఎక్కువ. సరుకు రవాణా కూడా పెరిగింది, భారతీయ రైల్వేలు ఏటా 1,617 మిలియన్ టన్నులను నిర్వహిస్తూ ప్రపంచంలోనే రెండవ అతిపెద్ద కార్గో ట్రాన్స్‌పోర్టర్‌గా అవతరించింది.
ముఖ్యంగా, రైల్వే కనెక్టివిటీ ఇప్పుడు ఈశాన్య రాష్ట్రాలకు చేరుకుంది.. ప్రాంతీయ సమైక్యతను పెంచుతోంది. దీని విస్తృత పరిధి ఇప్పుడు భారతీయ రైల్వేలు రోజుకు 30 మిలియన్లకు పైగా ప్రయాణికులకు సేవలందించగలుగుతున్నాయి – ఇది దాని స్థాయి – సామర్థ్యానికి నిదర్శనం. డెడికేటెడ్ ఫ్రైట్ కారిడార్ (DFC) కొనసాగుతున్న అభివృద్ధి మరొక పరివర్తనాత్మక దశ.. అలాగే ఇది కార్గో తరలింపులో సామర్థ్యాన్ని గణనీయంగా పెంచుతుందని.. ప్రయాణీకుల మార్గాల్లో రద్దీని తగ్గిస్తుందని భావిస్తున్నారు.
అదేవిధంగా, విమాన ప్రయాణం వేగవంతమైన ప్రజాస్వామ్యీకరణను చూసింది. 2014 – 2025 మధ్య కార్యాచరణ విమానాశ్రయాల సంఖ్య 74 నుంచి160కి పెరిగింది.. ఉడాన్ పథకం మారుమూల పట్టణాలకు విమాన కనెక్టివిటీని తీసుకువచ్చింది. 2047 నాటికి 300 విమానాశ్రయాలకు విస్తరించాలనే ప్రభుత్వ దృష్టి లాజిస్టిక్స్, ప్రాప్యతపై దాని నిరంతర దృష్టిని నొక్కి చెబుతుంది.
పట్టణ వృద్ధి – పరిశుభ్రమైన శక్తి: స్థిరమైన భవిష్యత్తు వైపునకు..
రూ.1.64 లక్షల కోట్ల విలువైన 8,000 ప్రాజెక్టులు.. పెట్టుబడులతో.. స్మార్ట్ సిటీస్ మిషన్ ద్వారా పట్టణ పరివర్తన కొనసాగింది.. పట్టణ రవాణా కూడా అభివృద్ధి చెందింది, ఢిల్లీ మెట్రో ప్రపంచవ్యాప్తంగా అతిపెద్ద.. అత్యంత సమర్థవంతమైన మెట్రో వ్యవస్థలలో ఒకటిగా విస్తరిస్తోంది. దేశంలో సామూహిక వేగవంతమైన రవాణాకు ప్రమాణాలను నిర్దేశిస్తోంది, ఇది ఇప్పుడు 15 భారతీయ నగరాలకు చేరుకుంది.
భారత్ క్లీన్ ఎనర్జీ పురోగతి కూడా అంతే ప్రశంసనీయం. సౌర సామర్థ్యం 2014లో 2.82 GW నుంచి 105.65 GWకి పెరిగింది. మొత్తం క్లీన్ ఎనర్జీ సామర్థ్యం ఇప్పుడు 228.28 GWకి చేరుకుంది. దీనితో భారతదేశం ప్రపంచవ్యాప్తంగా మూడవ అతిపెద్ద సౌర, నాల్గవ అతిపెద్ద పవన శక్తి ఉత్పత్తిదారుగా నిలిచింది.
డిజిటల్ మౌలిక సదుపాయాలు – పాలన సంస్కరణలు
గత దశాబ్దంలో భారతదేశ ప్రభుత్వ డిజిటల్ మౌలిక సదుపాయాల ఘాతాంక వృద్ధి ప్రధాన విజయగాథలలో ఒకటి.. UPI, ఆధార్ వంటి ప్లాట్‌ఫారమ్‌ల నేతృత్వంలో, ఈ పబ్లిక్-ఫస్ట్ విధానం రియల్-టైమ్ చెల్లింపులు, ప్రత్యక్ష బదిలీలు, జన్ ధన్, డిజిటల్ యాక్సెస్ పాయింట్ల ద్వారా విస్తరించిన గ్రామీణ బ్యాంకింగ్‌ను ప్రారంభించింది. DPI మౌలిక సదుపాయాలు GDPలో దాదాపు 1 శాతం దోహదపడ్డాయి. 2030 నాటికి దాదాపు 3-4 శాతానికి చేరుకుంటాయని అంచనా. ప్రపంచ బ్యాంకు గుర్తించినట్లుగా, DPI సాధారణంగా దశాబ్దాలు పట్టే దానిని ఆరు సంవత్సరాలలో సాధించింది. భారతదేశ DPI ఇప్పుడు 12 కి పైగా దేశాలలో స్వీకరించబడింది.
ఇది సామాజిక అభివృద్ధికి.. గణనీయమైన పేదరిక తగ్గింపుకు దారితీసింది. ఈ దశాబ్దంలో 17.1 కోట్ల మంది పేదరికం నుండి బయటపడినట్లు అధికారిక డేటా చూపిస్తుంది. 2013-14లో 29.17 శాతంగా ఉన్న పేదరిక రేటు 2022-23లో 11.28 శాతానికి తగ్గింది.. ఇప్పుడు మరిన్ని తగ్గుదలలు నివేదించబడుతున్నాయి.
లక్ష్యం: భారతదేశం @ 2047
భారతదేశ స్వాతంత్ర్య శతాబ్ది ఉత్సవాలు సమీపిస్తున్న తరుణంలో, ఇప్పుడు ప్రపంచ అభివృద్ధికి ఒక ఎజెండాను నిర్దేశిస్తోంది. GST, నిబంధనల సరళీకరణ – చట్టపరమైన అవకతవకల తొలగింపు వంటి కీలక సంస్కరణల ద్వారా భారతదేశం పురోగతి – స్థితిస్థాపకత స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి. అయినప్పటికీ, వ్యాపారం చేయడంలో సౌలభ్యాన్ని మెరుగుపరచడానికి, సమ్మతి భారాలను తగ్గించడానికి, పోటీతత్వాన్ని పెంచడానికి, ప్రపంచ సరఫరా గొలుసులలో మరింత లోతుగా ఏకీకృతం చేయడానికి మరిన్ని చేయాల్సి ఉంది.
వ్యూహాత్మక పెట్టుబడులు, పాలన సంస్కరణలు, సమ్మిళిత వృద్ధి బలమైన పునాదిని నిర్మించాయి. ముందుకు సాగితే, విధాన రూపకల్పనలో చురుకుదనం, స్థిరత్వంపై దృష్టి పెట్టడం, మెరుగైన తయారీ – నైపుణ్యం ద్వారా ప్రపంచ సరఫరా గొలుసులలో లోతైన ఏకీకరణ కీలకం. ఆర్థిక బలం, డిజిటల్ పురోగతిలో పాతుకుపోయిన భారతదేశ అభివృద్ధి ప్రయాణం ఇప్పుడు స్థితిస్థాపకత – దీర్ఘకాలిక ప్రభావాన్ని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
-రచయిత జెకె పేపర్ లిమిటెడ్ ఛైర్మన్, మేనేజింగ్ డైరెక్టర్, జెకె ఆర్గనైజేషన్ డైరెక్టర్
