వరంగల్లోని భద్రకాళి అమ్మవారి ఆలయానికి, కోహినూర్ వజ్రానికి మధ్య ఒక ఆసక్తికరమైన, లోతైన చారిత్రక సంబంధం ఉందని ప్రచారంలో ఉంది. ఈ సంబంధం కేవలం ఒక కథనం మాత్రమే కాదు, స్థానికంగా బలంగా నమ్మే ఒక పురాణ గాథ. ఈ కథనాలకు కచ్చితమైన చారిత్రక ఆధారాలు లేనప్పటికీ, వరంగల్ భద్రకాళి అమ్మవారు, కోహినూర్ వజ్రం మధ్య ఈ సంబంధం తరతరాలుగా ప్రచారంలో ఉంది.
అమ్మవారి కంటిలో కోహినూర్ వజ్రం:
చారిత్రక కథనాల ప్రకారం, కోహినూర్ వజ్రం ఒకప్పుడు వరంగల్ భద్రకాళి అమ్మవారి విగ్రహం ఎడమ కన్నుగా ఉండేది. కాకతీయ చక్రవర్తులు, ముఖ్యంగా గణపతిదేవుడు, భద్రకాళి అమ్మవారిని తమ కుల దేవతగా కొలిచేవారు. ఈ ఆలయం 12వ శతాబ్దంలో కాకతీయ రాజులచే నిర్మితమైంది. ప్రపంచ ప్రసిద్ధి గాంచిన కోహినూర్ వజ్రం అప్పట్లో గోల్కొండ గనుల నుంచే వెలికి తీశారని, కాకతీయులు దాన్ని సేకరించి, భద్రకాళి అమ్మవారి విగ్రహానికి అలంకరించారని ప్రతీతి.
వజ్రం తరలింపు:
క్రీ.శ. 1323లో ఢిల్లీ సుల్తానేట్ పాలకుడు ఘియాత్ అల్-దిన్ తుగ్లక్ (అల్లావుద్దీన్ ఖిల్జీ సేనాని మాలిక్ కాఫూర్ దండయాత్ర) కాకతీయ సామ్రాజ్యంపై దండెత్తి, వరంగల్ను ఆక్రమించుకున్నాడు. ఆ సమయంలో కోహినూర్ వజ్రాన్ని భద్రకాళి ఆలయం నుండి తీసుకుని ఢిల్లీకి తరలించాడని చెబుతారు. ఆ తర్వాత ఈ వజ్రం అనేక మంది పాలకుల చేతులు మారుతూ మొఘలులు, పర్షియన్లు, ఆఫ్ఘన్లు, సిక్కులు, చివరకు బ్రిటిష్ వారి వశం అయింది.
ప్రస్తుత స్థితి:
ప్రస్తుతం కోహినూర్ వజ్రం బ్రిటిష్ రాజ కిరీటంలో ఒక భాగంగా ఉంది. అయితే, వరంగల్ భద్రకాళి ఆలయంలో ఇప్పుడు ఆ వజ్రం లేదు. కానీ, ఆ కోహినూర్ వజ్రం ఒకప్పుడు అమ్మవారి కంటిలో అలంకరించబడిందనే నమ్మకం, కథనం నేటికీ సజీవంగా ఉంది. ఈ కథనం ఆలయ చరిత్రకు, వజ్ర చరిత్రకు ఒక ఆధ్యాత్మిక, చారిత్రక మిస్టరీని జోడిస్తుంది.