భారతీయ చట్టాల ప్రకారం, పెళ్లి చేసుకుంటే జీవిత భాగస్వామికి ఆస్తులు తప్పనిసరిగా పంచాలనే సాధారణ నియమం లేదు. అయితే, కొన్ని ప్రత్యేక పరిస్థితుల్లో, విడాకుల సందర్భంలో ఆస్తుల పంపకం అనేది చాలా కీలకమైన అంశం అవుతుంది. భారతదేశంలో ఆస్తి పంపకం అనేది ప్రధానంగా వ్యక్తిగత చట్టాలపై (మతం ఆధారంగా) ఆధారపడి ఉంటుంది. హిందూ వారసత్వ చట్టం, ముస్లిం వ్యక్తిగత చట్టం (షరియత్), భారతీయ వారసత్వ చట్టం (క్రైస్తవులు, పార్సీలు మొదలైనవారికి) వంటివి ఆస్తి వారసత్వం, పంపకాన్ని నియంత్రిస్తాయి.
వివాహానికి ముందు సంపాదించిన ఆస్తి :
సాధారణంగా, ఒక వ్యక్తి వివాహానికి ముందు సంపాదించిన ఆస్తి వారి స్వంత ఆస్తిగానే పరిగణించబడుతుంది. వివాహం చేసుకున్నంత మాత్రాన ఆ ఆస్తిలో జీవిత భాగస్వామికి వాటా లభించదు.
వివాహం తర్వాత సంపాదించిన ఆస్తి :
వివాహం తర్వాత భార్యాభర్తలు ఇద్దరూ కలిసి సంపాదించిన లేదా ఇద్దరి కృషి ద్వారా పొందిన ఆస్తులను “వివాహ ఆస్తి”గా పరిగణించవచ్చు. విడాకుల సందర్భంలో ఈ ఆస్తుల పంపకంపై కోర్టులు నిర్ణయం తీసుకుంటాయి. ఇందులో భార్యాభర్తలు ఇద్దరి ఆర్థిక, ఆర్థికేతర (గృహ నిర్వహణ, పిల్లల పెంపకం వంటివి) సహకారం కూడా పరిగణనలోకి తీసుకోబడుతుంది.
పూర్వీకుల ఆస్తి :
పూర్వీకుల ఆస్తిపై పుట్టుకతోనే హక్కులు లభిస్తాయి. వివాహం చేసుకున్నంత మాత్రాన జీవిత భాగస్వామికి ఈ ఆస్తిలో వాటా రాదు. ఉదాహరణకు, ఒక భర్తకు తన పూర్వీకుల ఆస్తిలో వాటా ఉంటే, ఆ వాటాపై అతని భార్యకు నేరుగా హక్కు ఉండదు. అయితే, విడాకుల సమయంలో భార్యకు జీవనాధారం లేనప్పుడు, భర్త పూర్వీకుల ఆస్తి నుండి ఆమెకు భరణం లేదా నిర్వహణ ఖర్చులు ఇవ్వమని కోర్టు ఆదేశించవచ్చు.
వీలునామా :
ఒక వ్యక్తి తన మరణానంతరం తన ఆస్తి ఎవరికి చెందాలి అని వీలునామా రాస్తే, అది చట్టబద్ధంగా చెల్లుబాటు అవుతుంది. ఆ వీలునామా ప్రకారం ఆస్తి పంపకం జరుగుతుంది.
వీలునామా లేకపోతే :
ఒక వ్యక్తి వీలునామా రాయకుండా మరణిస్తే, అతని ఆస్తి సంబంధిత వ్యక్తిగత చట్టాల ప్రకారం (హిందూ వారసత్వ చట్టం, ఇండియన్ సక్సెషన్ యాక్ట్ మొదలైనవి) చట్టబద్ధమైన వారసులకు పంపిణీ చేయబడుతుంది. హిందూ వారసత్వ చట్టం ప్రకారం, భార్య, పిల్లలు మరియు తల్లి మొదటి తరగతి వారసులుగా పరిగణించబడతారు మరియు వారికి సమాన వాటా లభిస్తుంది.
విడాకులు :
విడాకుల సందర్భంలో ఆస్తి పంపకం అనేది ఒక క్లిష్టమైన ప్రక్రియ. భార్యాభర్తలు పరస్పరం అంగీకరించి విడాకులు తీసుకుంటే, ఆస్తి పంపకం గురించి కూడా వారే ఒక ఒప్పందానికి వస్తారు.
పోటీ విడాకులు :
ఒకవేళ అంగీకారం కుదరకపోతే, కోర్టు ఈ విషయంలో జోక్యం చేసుకుంటుంది. కోర్టు ఆస్తిని పంచుతున్నప్పుడు వివాహ కాలం, ఇద్దరి సహకారం (ఆర్థిక, ఆర్థికేతర), ఇద్దరి ప్రస్తుత ఆర్థిక స్థితి, పిల్లల బాధ్యతలు వంటి అనేక అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకుంటుంది. “వైవాహిక ఆస్తి”ని పంచుతుంది, కానీ వ్యక్తిగత ఆస్తులు (వివాహానికి ముందు సంపాదించినవి లేదా బహుమతులు/వారసత్వంగా వచ్చినవి) సాధారణంగా పంపకానికి లోబడి ఉండవు. అయితే, జీవనాధారం లేని జీవిత భాగస్వామికి కోర్టు భరణం లేదా జీవనభృతిని మంజూరు చేయవచ్చు.
వలం పెళ్లి చేసుకున్నంత మాత్రాన జీవిత భాగస్వామికి మీ ఆస్తిలో ఆటోమేటిక్‌గా వాటా లభించదు. ఆస్తి హక్కులు మరియు పంపకం అనేది మీరు ఏ చట్టానికి లోబడి ఉన్నారు, ఆస్తిని ఎలా సంపాదించారు విడాకులు లేదా మరణం వంటి పరిస్థితులు ఉన్నాయా లేదా అనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఖచ్చితమైన వివరణాత్మక న్యాయ సలహా కోసం, మీ నిర్దిష్ట పరిస్థితిని వివరించి ఒక న్యాయవాదిని సంప్రదించడం చాలా ముఖ్యం.
